przedszkole

Czy w przedszkolu praktykuje się indywidualne podejście do dziecka?

W naszym przedszkolu każde dziecko traktujemy jak niezależną osobowość, rozwijającą się w swoim własnym rytmie. Szanujemy ten rytm, dlatego każdy z naszych podopiecznych pracuje swoim tempem, zgodnie z indywidualnymi możliwościami. Fascynują nas różnorodne zainteresowania naszych przedszkolaków, dlatego program i zadania podsuwane dzieciom staramy się budować w oparciu o ich budzące się pasje.

Pracujemy w oparciu o indywidualne plany rozwoju, uważnie obserwując dzieci pod kątem gotowości do podjęcia kolejnych zadań, stopniując ich trudność i modyfikując na bieżąco. Naszym najważniejszym partnerem, w realizacji planu są rodzice – wszystko odbywa się w porozumieniu z nimi, zawsze mogą też liczyć na pełną informację o wnioskach z obserwacji nauczyciela.

Czy metoda Montessori rozwija w dzieciach kreatywność?

W naszym przedszkolu całe otoczenie dziecka zaprojektowane jest tak, by stymulować poszukiwanie kreatywnych rozwiązań, rozbudzając wyobraźnię i inspirując do twórczej pracy. W salach przedszkolnych dziecko ma dostęp do wielu różnorodnych materiałów (pomocy rozwojowych), z których każdy może być wykorzystany na wiele sposobów, stanowiąc impuls do ćwiczenia umiejętności i zdobywania wiedzy, nie tylko tej przypisanej pierwotnie do danej pomocy. Nasi nauczyciele z uwagą i ciekawością obserwują rodzące się pomysły, zachęcając je do kreatywnego wykorzystania zdobytej wiedzy, w żadnym wypadku nie ograniczają potencjału twórczego dzieci.  Sami również kreatywnie podążają za indywidualnymi zainteresowaniami dzieci i chętnie podejmują związane z tym wyzwania – od opanowania nazw dinozaurów, po przygotowanie specjalnych pomocy zakresu paleontologii.

Jak nauczyciele pomagają dzieciom w nauce samodzielności?

Każda niepotrzebna pomoc jest przeszkodą w rozwoju” – mawiała Maria Montessori, uznając doprowadzenie dziecka do samodzielności i niezależności od dorosłych za istotę wychowania. W tym procesie czymś zupełnie naturalnym jest doświadczenie niezręczności, słabości i niepowodzenia. Dlatego podstawą działania naszych nauczycieli, towarzyszących dziecku na drodze do samodzielności jest przyzwolenie na błędy i rozważne, nienarzucające się wsparcie, bez zbędnego wyręczania. Wierzymy w możliwości małego człowieka. Wierzymy, że on sam najlepiej poprowadzi nas do celu.

„Pomóż mi samemu to zrobić”ta dziecięca prośba uznawana powszechnie za motto pedagogiki Montessori, przyświeca też naszym działaniom – zachęcamy dzieci do eksperymentowania, wyciągania wniosków, nie chroniąc ich nadmiernie przed niepowodzeniami, ale starając się przekuć je w cenne doświadczenie. Osiągnięty w ten sposób finalny sukces jest źródłem prawdziwej, głębokiej satysfakcji, przyczyniając się do wzmocnienia poczucia własnej wartości – niezbędnego by śmiało, z odwagą stawiać czoła późniejszym wyzwaniom.

Warunkiem rozwoju samodzielności jest też odpowiednio przygotowane otoczenie. Sale przedszkolne wyposażone są w taki sposób, aby każdy element wyposażenia był łatwo dostępny – od pojedynczej pomocy, po zlew i kran z wodą, niezbędną do wielu zajęć. Posiłki serwowane są w sposób umożliwiający ich samodzielne spożywanie.

Czy w przedszkolu obowiązuje system kar i nagród?

W naszych codziennych działaniach wspieramy dzieci w wyzwoleniu głębokiej wewnętrznej motywacji do samodoskonalenia. Motywacji tej nie osiągniemy karząc czy nagradzając, jej główną siłą napędową jest satysfakcja i pasja, z jaką dziecko oddaje się pracy. Kary i nagrody przestają być potrzebne, jeśli otoczenie sprzyja podążaniu przez dzieci za tym, co je ciekawi i interesuje. A co jeśli dziecko postępuje niewłaściwie? Zdecydowanie reagujemy, staramy się jednak, zgodnie z wymaganiami psychologii rozwojowej dziecka, aby działanie nie było karą, a bardziej naturalną konsekwencją. Przykład: za niszczenie zabawki nie stawiamy dziecka do kąta (niepowiązane ze sobą), a np. zwracamy uwagę, że jeśli zrobi to jeszcze raz, będziemy musieli zabrać zabawkę, a kiedy działanie się powtarza, następuje zabranie zabawki na niezbędny czas. Nigdy nie zgadzamy się na niszczenie, bicie, znęcanie się.

Więcej na ten temat piszemy w części Wolność i dyscyplina. Polecamy też publikacje dla rodziców dostępne w naszej biblioteczce w przedszkolu.

Czy w przedszkolu realizowana jest podstawa programowa?

Program dydaktyczny i wychowawczy w naszym przedszkolu realizowany jest w oparciu o podstawę programową Ministerstwa Edukacji Narodowej. b Każde dziecko podąża indywidualną ścieżką rozwoju, a zadaniem nauczyciela jest obserwować je i dostrzegać momenty (tzw. fazy wrażliwe), w których gotowe jest na przyswojenie określonych w podstawie programowej umiejętności i wiedzy. Dążymy do tego, by maksymalnie wykorzystać indywidualny potencjał każdego dziecka, stwarzając warunki, w których może ono nauczyć się o wiele więcej, niż w tradycyjnym systemie edukacji.

Czy dzieci po przedszkolu Montessori zaadaptują się w „normalnej szkole”?

Jednym z głównych celów naszej misji jest przygotowanie dziecka do życia, poprzez wyposażenie go nie tyle w pakiet określonej wiedzy, co w zestaw kluczowych kompetencji. W naszym przedszkolu dzieci pracują w zróżnicowanych wiekowo grupach, z których wynoszą cenne, różnorodne doświadczenia, przygotowujące je do funkcjonowania w realnych sytuacjach społecznych. Wychodzą z naszego przedszkola z umiejętnością i pasją do poszukiwania wiedzy, współpracy, zadawania pytań, planowania własnej pracy, sprawnie komunikujące się z otoczeniem, świadome swoich możliwości i ograniczeń. Pedagogika Montessori pomaga rodzicom i wychowawcom budować w dzieciach poczucie własnej wartości, niezależne od oceny. Dzieci wzrastają w atmosferze szacunku i otwartości, ucząc się zarówno samodzielnej pracy, jak i współdziałania z innymi. To wszystko sprawia, że wychowankowie przedszkoli prowadzonych mądrze tą metodą bardzo dobrze radzą sobie na dalszych etapach edukacji, niezależnie jaką drogą będą kontynuować swoją edukację.

Jak wygląda dzień w przedszkolu?

Dzień w naszym przedszkolu rozpoczyna się od swobodnych zajęć. Jest to czas, kiedy dzieci schodzą się do przedszkola, bawią się, korzystając z zabawek, materiałów plastycznych i innych. Następnie wszyscy gromadzą się w kręgu, gdzie witamy się i omawiamy bieżące sprawy. Jest to także wprowadzenie do pracy własnej, która trwa zazwyczaj około trzech godzin. Podczas pracy własnej, przez około 1,5-2 godziny wystawione jest śniadanie w formie stolika, do którego dzieci mogą podchodzić i jeść samodzielnie wtedy, kiedy są głodne.

W kolejnej części dnia dominują zajęcia na świeżym powietrzu – na przedszkolnym podwórku lub w pobliskim lesie lub parku. Następnie po obiedzie nadchodzi czas na relaks/sen i dodatkowe zajęcia, takie jak taniec, zajęcia artystyczne, językowe itp. Dzień zamyka czas dowolnych zabaw, według zainteresowań dzieci.

Zarówno podczas pracy własnej, jak i w ramach popołudniowych bloków zajęciowych, dzieci mogą w dogodnej dla siebie chwili skorzystać z przestrzeni przeznaczonej do odpoczynku.

Dlaczego w jednej grupie są dzieci w różnym wieku?

Grupy zróżnicowane pod względem wieku są naturalnym środowiskiem dorastania każdego dziecka.  W takich grupach dzieci uczą się od siebie nawzajem, doświadczają realnych sytuacji społecznych i budują różnorodne relacje. Więcej na ten temat piszemy w zakładce grupy mieszane wiekowo.

Jaki jest stosunek przedszkola do religii?

W naszym przedszkolu kierujemy się wartościami chrześcijańskimi, staramy się wspierać rodziców i współpracować z nimi w całym procesie wychowania, także w aspekcie duchowości.

Wychowanie religijne, jako kwestia niezwykle delikatna i osobista, wymaga ogromnego wyczucia i zrozumienia, zarówno ze względu na osobisty stosunek konkretnej rodziny do religii, jak i silny wpływ nauczyciela i grupy przedszkolnej na rozwój osobowości naszych podopiecznych, a co za tym idzie ich stosunek do wiary.

Doświadczenia (zarówno nasze własne, jak i wielu pedagogów przedszkolnych) pokazują, że już w wieku 3-4 lat często zupełnie naturalnie, obok np. wrażliwości na liczenie czy poznawanie przyrody, pojawia się u dzieci etap zainteresowania obszarem duchowym. Często przejawia się w zwykłych codziennych rozmowach dzieci. W naszym przedszkolu dokładamy wszelkich starań, by zapewnić dzieciom bezpieczne wzrastanie również w tym obszarze. Dzieci, jako istoty o ogromnym wewnętrznym bogactwie, są w pełni wyposażone do odkrywania własnej duchowości i wzrastania w niej.

Aby móc jak najlepiej odpowiedzieć na te potrzeby, czerpiemy m.in. z „Katechezy Dobrego Pasterza” – podejścia opracowanego specjalnie dla dzieci w wieku przedszkolnym,  w oparciu o podstawy stworzone przez Marię Montessori, Sofię Cavaletti i Giannę Gobbi, docenione między innymi przez papieży Pawła VI (1) oraz Jana Pawła II.

Chcemy wspierać rodziców w poszukiwaniu odpowiedzi na pytania: W jaki sposób rozmawiać o Bogu z dzieckiem? Jak przygotować je do mszy świętej? Jak uczyć modlitwy? Jak rozbudzić zainteresowanie Pismem Świętym? W jaki sposób podjąć współpracę z katechetą?

Zakładamy, że nauczyciel może pomagać dziecku w dochodzeniu do wiary, ale nie może go w tym wyręczać ani niczego narzucać. Aby proces ten przebiegał harmonijnie, niezbędne jest również odpowiednio przygotowane otoczenie. Dlatego m.in. staramy się odpowiednio przygotować nauczycieli katechetów, a w każdej sali przedszkolnej znajduje się kącik religijny, w  którym dziecko może inicjować rozwój swojej wiary. Na tym etapie następuje to głównie poprzez przypowieści biblijne inne fragmenty Nowego Testamentu, umożliwiające budowanie relacji z Jezusem, jako realną historyczną postacią. Więcej o podejściu można przeczytać w książce Katecheza Dobrego Pasterza dostępnej w naszej przedszkolnej biblioteczce dla rodziców ewentualnie linki: tutaj lub tutaj.

„A co jeśli jesteśmy rodziną niewierzącą/wyznajemy inną religię?” 

W żaden sposób nie ograniczamy dostępu do naszego przedszkola rodzinom niewierzącym lub wyznającym inną religię mającą za podstawę dobro oraz miłość i szacunek do Boga i ludzi. Z drugiej strony nie ograniczamy też żadnym dzieciom dostępu do wykorzystywanych przez nas w klasie materiałów rozwojowych i nie wykluczamy dzieci z prowadzonych zajęć.

(1)  Centenary of the birth of Maria Montessori, L’Osservatore Romano, 1 October 1970.

Czy przedszkole jest przygotowane do pracy z dziećmi o specjalnych potrzebach edukacyjnych?

Indywidualne podejście, uważność i troskliwość, z jakimi nauczyciel montessoriański odnosi się do każdego dziecka, czynią metodę Montessori niezwykle skuteczną formułą pracy z dziećmi o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Idee pedagogiczne Marii Montessori powstały przecież na gruncie doświadczeń w pracy z dziećmi z niepełnosprawnością intelektualną. Dziś wiele z zasad pedagogiki Montessori wykorzystywanych jest w tradycyjnie rozumianym szkolnictwie specjalnym.

­

Otwartość na fazy wrażliwe, możliwość wielokrotnego powtarzania czynności oraz wzmocnienie procesów poznawczych poprzez zadania ruchowe pozwalają dostosować się do tempa rozwoju dziecka i jak najlepiej wykorzystać jego potencjał, z poszanowaniem szczególnych potrzeb.

W naszym przedszkolu chcemy wspólnie z rodzicami dążyć do sytuacji, w której możliwe będzie zapewnienie kształcenia wszystkim dzieciom, także tym ze stwierdzonymi zaburzeniami, czy specjalnymi potrzebami rozwojowymi. Aby jak najlepiej wykorzystać możliwości, jakie daje metoda Montessori, dbamy o odpowiednie przygotowanie nauczycieli, budując zespół w oparciu o specjalistów z zakresu pedagogiki specjalnej.

Budynek przedszkola jest w pełni dostosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnościami ruchowymi – pozbawiony barier architektonicznych i wyposażony w niezbędne sprzęty, zapewniające dostępność do każdego jego zakątka.